|
Περιεχόμενα
|
Τι είναι ο υπογοναδισμός;
Υπογοναδισμός είναι η κατάσταση, κατά την οποία ο οργανισμός δεν παράγει την ποσότητα της τεστοστερόνης που χρειάζεται. Η τεστοστερόνη είναι η βασική αντρική ορμόνη, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των φυλετικών χαρακτηριστικών του άντρα. Ο υπογοναδισμός μπορεί να υπάρχει κατά τη γέννηση ή να αναπτυχθεί αργότερα σε κάποια φάση της ζωής.
Ποια είναι τα συμπτώματα του υπογοναδισμού;
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την χρονική εμφάνιση του υπογοναδισμού, δηλαδή αν αυτός αρχίσει στην εμβρυϊκή ζωή, πριν από την εφηβεία ή κατά την ενήλικη ζωή.
Κατά την εμβρυϊκή ζωή
Εάν η τεστοστερόνη που παράγεται κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη δεν είναι επαρκής, αυτό μπορεί να έχει συνέπειες στην ανάπτυξη των εξωτερικών γεννητικών οργάνων. Το παιδί που γενετικά είναι άντρας μπορεί να γεννηθεί με:
- Γυναικεία γεννητικά όργανα
- Μη ξεκάθαρα γεννητικά όργανα (κάτι ενδιάμεσο, ανάμεσα στα αντρικά και στα γυναικεία)
- Υπολειμματική ανάπτυξη των αντρικών γεννητικών οργάνων
- Πριν από την εφηβεία
Πρίν από την εφηβεία
Η εμφάνιση του υπογοναδισμού πριν από την εφηβεία μπορεί να προκαλέσει:
- Μειωμένη ανάπτυξη της μυϊκής μάζας
- Μειωμένη ανάπτυξη της τριχοφυΐας
- Γυναικομαστία
- Λεπτή χροιά φωνής
- Στην ενήλικη ζωή
Κατά την ενήλικη ζωή
Αν ο υπογοναδισμός εμφανιστεί κατά την ενήλικη ζωή, μπορεί να παρουσιάσει:
- Υπογονιμότητα
- Στυτική δυσλειτουργία
- Γυναικομαστία
- Οστεοπόρωση
- Μείωση τριχοφυΐας
- Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Εξάψεις
Ποια είναι τα αίτια του υπογοναδισμού;
Ο υπογοναδισμός χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες, τον πρωτοπαθή και τον δευτεροπαθή.
Πρωτοπαθή υπογοναδισμό
Το πρόβλημα υπάρχει στους όρχεις, οι οποίοι δεν μπορούν να παραγάγουν τη φυσιολογική ποσότητα τεστοστερόνης που χρειάζεται ο οργανισμός.
Δυτεροπαθή υπογοναδισμό
Το πρόβλημα υπάρχει στον υποθάλαμο ή στην υπόφυση του εγκεφάλου. Στον υποθάλαμο, παράγεται φυσιολογικά μία ορμόνη, η γοναδοτροπίνη, η οποία θα διεγείρει την υπόφυση να παραγάγει την ωοθυλακιοτρόπο (FSH). Η FSH θα δώσει το μήνυμα στους όρχεις, για να παραγάγουν την τεστοστερόνη.
Τα πιο συχνά αίτια του πρωτοπαθούς υπογοναδισμού είναι:
- Κρυψορχία.
Η μη φυσιολογική κάθοδος των όρχεων στο όσχεο μπορεί να έχει ως συνέπεια τη δυσλειτουργία των όρχεων και τη μειωμένη παραγωγή τεστοστερόνης. - Συγγενείς ανωμαλίες
Όπως το σύνδρομο Klinefelter. - Παρωτίτιδα
Αν η λοίμωξη συμβεί στην ενήλικη ζωή, υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί βλάβη στους όρχεις. - Τραυματισμός τον όρχεων
Μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή τεστοστερόνης, μόνο αν προκληθεί ζημιά και στους δύο όρχεις. - Θεραπείες για καρκίνο
Τόσο η χημειοθεραπεία όσο και η ακτινοβολία (η οποία γίνεται στην περιοχή των όρχεων) μπορούν να επηρεάσουν τόσο την παραγωγή της τεστοστερόνης όσο και του σπέρματος. Συνήθως, η μείωση της παραγωγής της τεστοστερόνης είναι παροδική.
Τα πιο συχνά αίτια του δευτεροπαθούς υπογοναδισμού είναι:
- Σύνδρομο Kallmann
Είναι γενετικό σύνδρομο, το οποίο σχετίζεται με διαταραχές στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. - Παθήσεις της υπόφυσης
Διάφορες παθήσεις, όπως όγκοι της υπόφυσης, χειρουργικές επεμβάσεις αλλά και η ακτινοβολία στην περιοχή μπορεί να είναι αίτια υπογοναδισμού. - Διάφορες λοιμώξεις
Όπως η φυματίωση και το AIDS. - Φάρμακα
- Παχυσαρκία
- Γήρανση
Πώς γίνεται η διάγνωση του υπογοναδισμού;
Αρχικά, ο γιατρός σας θα πάρει ένα λεπτομερές ιστορικό και θα προχωρήσει στην κλινική εξέταση. Παθολογικά ευρήματα από μέγεθος τον όρχεων, τη μυϊκή μάζα, την τριχοφυΐα θα θέσουν την υποψία υπογοναδισμού.
Η διάγνωση θα επιβεβαιωθεί με κάποιες ειδικές εξετάσεις στις οποίες περιλαμβάνονται;
- Ορμονικές αιματολογικές εξετάσεις.
- Σπερμοδιάγραμμα.
- Ακτινολογικός έλεγχος της υπόφυσης.
- Έλεγχος για χρωμοσωμικές ανωμαλίες.
- Βιοψία όρχεων.
Δεν χρειάζονται όλες οι παραπάνω εξετάσεις για όλους τους ασθενείς. Ο γιατρός εξατομικεύει κάθε περίπτωση και συστήνει αυτές που κρίνει ότι θα βοηθήσουν στη διάγνωση.
Ποια είναι η θεραπεία του υπογοναδισμού;
Η θεραπεία εξαρτάται από τα αιτία του υπογοναδισμού και από το αν υπάρχει ζήτημα με την υπογονιμότητα.
Θεραπεία για ενήλικες
- Ορμονική υποκατάσταση.
Αν υπάρχει πρόβλημα με την παραγωγή της τεστοστερόνης από βλάβη των όρχεων, θα χορηγηθεί θεραπεία υποκατάστασης με τεστοστερόνη. - Αν το πρόβλημα βρίσκεται στην παραγωγή των ορμονών της υπόφυσης τοτε αυτές θα χορηγηθούν εξωγενώς.
Η τεστοστερόνη σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθεί, μόνο αν δεν τίθεται θέμα γονιμότητας. Σε περίπτωση κάποιου όγκου στην υπόφυση, ίσως χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση ή ακτινοβολία. - Η υπογονιμότητα που σχετίζεται με τον υπογοναδισμό δεν μπορεί πάντα να αποκατασταθεί με τη φαρμακευτική αγωγή.
Σε κάποιες περιπτώσεις ασθενών, η εξωσωματική μπορεί να είναι μία επιλογή.
Θεραπεία για αγόρια
- Η χορήγηση τεστοστερόνης μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη των χαρακτηριστικών του φύλου όπως μυϊκή μάζα, τριχοφυΐα κτλ.
- Αν το πρόβλημα εντοπίζεται στην υπόφυση, η χορήγηση των κατάλληλων ορμονών ίσως βοηθήσει στη σωστή ανάπτυξη των όρχεων.