- Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο των όρχεων;
- Τι είναι η αυτοεξέταση των όρχεων και γιατί πρέπει να την κάνουν οι άντρες;
- Πότε και πόσο συχνά πρέπει να κάνω την αυτοεξέταση;
- Πώς μπορώ να κάνω την αυτοεξέταση και τι ψάχνω;
- Τι σημαίνει, αν ψηλαφήσω κάποια σκληρία ή διόγκωση;
Είναι ο συχνότερος καρκίνος των αντρών ηλικίας 15 έως 35 ετών. Η πρόληψη του καρκίνου του όρχεως δεν είναι δυνατή· υπάρχει, όμως, τρόπος η διάγνωση να γίνει σε αρχικό στάδιο. Πολλοί Ουρολόγοι συστήνουν την αυτοεξέταση των όρχεων, όπως συστήνεται στις γυναίκες η αυτοεξέταση του στήθους για πρόληψη καρκίνου. Και αυτό, γιατί οι όρχεις είναι επιφανειακά όργανα και η εξέταση/ψηλάφηση είναι εύκολη. Ο δε καρκίνος του όρχεως εμφανίζεται πάντα με σκληρία σε κάποιο σημείο του. Άλλα συμπτώματα είναι το αίσθημα βάρους ή ήπιου πόνου στον όρχι, καθώς και αύξηση του μεγέθους του όρχεως.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο των όρχεων;
Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο κίνδυνος καρκίνου των όρχεων είναι υψηλότερος στους άντρες, οι όρχεις των οποίων δεν κατεβαίνουν κανονικά να πάρουν τη θέση τους μέσα στη σακούλα από δέρμα που λέγεται όσχεο. Κρυψορχία λέγεται η πάθηση, κατά την οποία οι όρχεις παραμένουν έξω από το όσχεο, ενώ μιλάμε για ανασπώμενους όρχεις, όταν εμφανίζονται μεν, αλλά ανεβαίνουν προς τα πάνω περιοδικά. Αυτό σημαίνει ότι, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού, οι όρχεις δεν μετακινούνται από το κάτω μέρος της κοιλιάς στο όσχεο. Για τον λόγο αυτόν γίνεται χειρουργική επέμβαση με καθήλωση των όρχεων στο όσχεο, ώστε να διορθωθεί το πρόβλημα. Η επέμβαση δεν έχει αποδειχτεί ότι προφυλάσσει από την ανάπτυξη καρκίνου σε έναν τέτοιο όρχι, σίγουρα όμως διευκολύνει την αυτοεξέταση. Άλλοι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του όρχεως είναι:
- Οικογενειακό ιστορικό
- Επαγγελματικοί κίνδυνοι (ακτινοβολία, αυξημένη θερμοκρασία στο όσχεο)
- Καρκίνος του άλλου όρχεως
- Τραυματισμός στους όρχεις
- Λοίμωξη από τον ιό του AIDS
Τι είναι η αυτοεξέταση των όρχεων και γιατί πρέπει να την κάνουν οι άντρες;
Πέρα από την εξέταση των όρχεων από τον ιατρό κατά την κλινική εξέταση, ο κάθε άντρας μπορεί να εξετάζει ο ίδιος σε συχνά διαστήματα τους όρχεις του. Κατά την αυτοεξέταση, ο άντρας ψηλαφεί τους όρχεις, για να εντοπίσει τυχόν αλλαγές στο σχήμα, στο χρώμα ή στην υφή των όρχεων, που θα μπορούσαν ενδεχομένως να αποτελούν συμπτώματα καρκίνου. Αν αποφασίσει ένας άντρας να κάνει αυτοεξέταση όρχεων, αυτή θα πρέπει να γίνεται κάθε μήνα μετά την εφηβεία.
Πότε και πόσο συχνά πρέπει να κάνω την αυτοεξέταση;
Η αυτοεξέταση των όρχεων θα πρέπει να πραγματοποιείται μία φορά τον μήνα κατά προτίμηση ύστερα από ένα ζεστό μπάνιο ή ντους. Με τον τρόπο αυτόν, εξοικειώνεστε με τη μορφολογία των όρχεών σας και μπορείτε να εντοπίσετε νωρίς οποιαδήποτε μεταβολή στο σχήμα, στο μέγεθος και στη μορφολογία τους. Η θερμότητα από το ζεστό μπάνιο χαλαρώνει το δέρμα του οσχέου και έτσι είναι πιο εύκολο να εντοπίσετε κάτι ασυνήθιστο. Η διαδικασία είναι απλή και θα σας πάρει μόνο λίγα λεπτά.
Πώς μπορώ να κάνω την αυτοεξέταση και τι ψάχνω;
- Αρχικά, μπορείτε να σταθείτε μπροστά σε έναν καθρέφτη και να ελέγξετε οπτικά το όσχεό σας για τυχόν διόγκωση, αλλαγή σχήματος ή χρώματος.
- Ακολουθεί η ψηλάφηση, με τη χρησιμοποίηση και των δύο χεριών. Με το ένα χέρι συγκρατήστε το όσχεο και με το άλλο ψηλαφήστε τον κάθε όρχι ξεχωριστά. Τοποθετήστε τον δείκτη και τον μέσο κάτω από τον όρχι και τον αντίχειρα από πάνω. Με ήπιες, απαλές κινήσεις, κάντε την ψηλάφηση, χωρίς να τρίβετε.
- Μπορεί να υπάρχει διαφορά στο μέγεθος ή στο ύψος όπου βρίσκονται οι όρχεις μέσα στο όσχεο. Αυτό δεν θα πρέπει να σας ανησυχήσει, εφόσον δεν έγινε ξαφνικά.
- Εξετάστε ολόκληρη την επιφάνεια του όρχεως, η οποία πρέπει να είναι μαλακή σε σύσταση και ομαλή χωρίς σκληρίες (σκληρά σημεία).
- Πίσω από τον όρχι θα ψηλαφήσετε την επιδιδυμίδα, η οποία είναι σαν ένας σωλήνας και έχει σύσταση επίσης μαλακή.
Σε περίπτωση που ψηλαφήσετε κάποια σκληρία πάνω στον όρχι, επισκεφτείτε τον γιατρό σας.
Τι σημαίνει αν ψηλαφήσω κάποια σκληρία ή διόγκωση;
Αυτό δεν σημαίνει πάντα πως είναι καρκίνος. Υπάρχουν και καλοήθεις παθήσεις, όπως απλές κύστεις, φλεγμονές, συλλογή υγρού στο όσχεο, που μπορούν να δώσουν ευρήματα στην αυτοεξέταση. Αν έχετε οποιαδήποτε αμφιβολία, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.