Κυστεομανομετρία

Τι είναι η κυστεομανομετρία;

Η κυστεομανομετρία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του ουροδυναμικού ελέγχου. Ο ουροδυναμικός έλεγχος είναι μία εξειδικευμένη εξέταση και αποτελεί τον καλύτερο τρόπο αντικειμενικής εκτίμησης της λειτουργίας και δυσλειτουργίας  του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος. Εκτιμάται, με απλά λόγια, πώς λειτουργεί η ουροδόχος κύστη και η ουρήθρα και αν επιτελούν σωστά τον ρόλο τους κατά την αποθήκευση των ούρων και κατά την ούρηση. Πρόκειται για πιο εξειδικευμένη, ελάχιστα επεμβατική εξέταση, κατά την οποία μετρώνται οι πιέσεις μέσα στην ουροδόχο κύστη, για να βρεθεί πού οφείλονται τα συμπτώματα του ασθενούς.

Πότε γίνεται;

Η εξέταση δεν είναι πρώτης γραμμής και γίνεται επί συγκεκριμένων ενδείξεων. Ενδεικτικά, θα ζητηθεί σε ασθενείς με νευρολογικά προβλήματα, κυρίως παραπληγία ή τετραπληγία και σκλήρυνση κατά πλάκας, και σε κάποιους ασθενείς με συμπτώματα στην ούρηση πριν από χειρουργική επέμβαση ή όταν η αρχική συντηρητική θεραπεία έχει αποτύχει. Επίσης, είναι εξέταση που θα ζητηθεί σε γυναίκες με ακράτεια ούρων, όταν τεθεί το θέμα της επέμβασης.

Ποια είναι η απαραίτητη προετοιμασία για την εξέταση;

Η εξέταση είναι αρκετά απαιτητική, και χρειάζεται γι' αυτήν περίπου 1 ώρα. Πρώτα, ο γιατρός θα πρέπει να είναι σίγουρος ότι δεν υπάρχει ουρολοίμωξη. Συνήθως, θα σας έχει ζητήσει εξέταση ούρων ή θα κάνει γρήγορη εξέταση ούρων με μία ειδική ταινία εκείνη τη στιγμή. Δεν χρειάζεται να είστε νηστικός ούτε να έχετε κάνει κάποια άλλη ιδιαίτερη προετοιμασία, όπως διακοπή φαρμάκων για την πήξη του αίματος.

Ποια είναι η διαδικασία της εξέτασης;

Αρχικά, ο γιατρός θα εξετάσει κλινικά τον ασθενή. Για την εξέταση χρησιμοποιούνται 2 ειδικοί πολύ λεπτοί καθετήρες (το 1/3 σε διάμετρο του συνηθισμένου καθετήρα), οι οποίοι μπορούν και μετράνε πιέσεις στον υπολογιστή. Ο γιατρός θα αδειάσει την κύστη και θα τοποθετήσει έναν καθετήρα μέσα στην κύστη και το δεύτερο στο ορθό (στην άκρη του εντέρου), για να μετρηθεί έτσι η πίεση μέσα στην κοιλιά. Στη συνέχεια, αυτά τα λεπτά καλώδια συνδέονται στον υπολογιστή του ειδικού μηχανήματος ουροδυναμικής. Με μία ειδική αντλία και με ρυθμό που καθορίζει ο γιατρός, ξεκινά να μπαίνει αποστειρωμένο νερό μέσα στην ουροδόχο κύστη και ζητείται από τον άρρωστο να περιγράφει πότε νιώθει την πρώτη επιθυμία για ούρηση και μετά τη φυσιολογική επιθυμία. Με αυτόν τον τρόπο, ο γιατρός βλέπει ποια είναι η αισθητικότητα και η συμπεριφορά της κύστης κατά το γέμισμά της και έτσι προσπαθεί να ερμηνεύσει τα συμπτώματα του αρρώστου.

Ποια είναι τα αποτελέσματα της εξέτασης;

Σε ασθενείς με ακράτεια ούρων είναι ο μόνος τρόπος να διαπιστώσουμε την ακριβή αιτία. Το κλασικό εύρημα σε γυναίκες με επιτακτική ακράτεια (ξαφνική επιθυμία να ουρήσουν, χωρίς να προλαβαίνουν να φτάσουν στην τουαλέτα) είναι ότι η κύστη κάποια στιγμή στο γέμισμά της αρχίζει να συσπάται, χωρίς τη θέληση του ασθενούς, και αυτό φέρνει την έντονη επιθυμία προς ούρηση. Σε αυτήν την περίπτωση, συστήνονται αλλαγές του τρόπου ζωής, για παράδειγμα περιορισμός του καφέ και των υγρών και υπάρχουν και κατάλληλα φάρμακα που λέγονται αντιχολινεργικά. Η υπερλειτουργικότητα του εξωστήρα είναι, επίσης, πολύ συχνή στους ασθενείς με κατάγματα της σπονδυλικής κύστης και σκλήρυνση κατά πλάκας. Σε νευρολογικούς ασθενείς, κυρίως με κατάγματα σπονδυλικής στήλης και κακώσεις νωτιαίου μυελού, αυτές οι συσπάσεις συνήθως είναι πιο έντονες και κάποιες φορές βάζουν σε κίνδυνο τους νεφρούς (παλινδρόμηση ούρων). Με την κυστεομανομετρία, λοιπόν, ο γιατρός ελέγχει πόσο επικίνδυνη για τους νεφρούς είναι η λειτουργία της κύστεως.

Σε γυναίκες με τη συχνότερη μορφή ακράτειας, που λέγεται ακράτεια προσπαθείας, αυτό που φαίνεται είναι ότι, ενώ η κύστη και αισθάνεται και συμπεριφέρεται φυσιολογικά χωρίς συσπάσεις, την ώρα που η γυναίκα αυξάνει την πίεση μέσα στην κοιλιά (π.χ. με βήχα), έχει απώλεια ούρων λόγω της χαλάρωσης του πυελικού εδάφους. Συνήθως, θα συστηθούν ασκήσεις πυελικού εδάφους και επί αποτυχίας χειρουργική αντιμετώπιση.